संघीय समाजवादी फोरम नेपालका उपाध्यक्ष लालबाबु राउत गद्दी पार्टीका प्रभावशाली नेता हुन् । उनी फोरम नेपाल र राजपाको गठबन्धनको तर्फबाट प्रदेशसभामा पर्सा क्षेत्र नं. १ (ख) बाट उम्मेदवार छन् । प्रदेश सभा सदस्यमा उनको उम्मेदवारीलाई अर्थपूर्ण रुपमा हेरिएको छ । उनी भावी मुख्यमन्त्रीको रुपमा आउन सक्ने आंकलनहरु पनि भइरहेका छन् । अनलाइनखबरकर्मी सुरेश बिडारीसँग कुराकानीमा पनि उनले पार्टीले दिएको जिम्मेवारी पूरा गर्ने भन्दै मुख्यमन्त्री बन्नका लागि तयार रहेको बताए ।

तपाईं संघीय समाजवादी फोरम नेपालको उपाध्यक्ष, प्रतिनिधि सभामा उठ्नु भए राम्रो हुन्थ्यो होला, किन प्रदेश सभामा उठ्नुभयो ?

पार्टीले जे निर्णय गर्छ हामीले त्यसलाई मान्नुपर्छ । अब यो होइन की मैले दावी गर्ने । मैले पार्टीले दिएको निर्देशन अनुसार नै उम्मेदवारी दिएको हुँ । पार्टीले मलाई प्रदेशमा उठनुस् भन्यो, म उठें । पार्टीले जे निर्देश गर्छ म त्यसै अनुसार हिँड्छु ।

तपाईंले प्रदेश २ को मुख्यमन्त्रीमा दावी गर्नु भएको छ रे । त्यही भएर प्रदेशमा उठ्नु भएको हो ?

अहिले आफूले भन्दैमा मुख्य मन्त्री वा मन्त्री हुने होइन । यो त पछिको कुरा हो । कसलाई के बनाउने भन्ने निर्णय पार्टीले गर्छ । निश्चित रुपमा पार्टीको कुनै इन्ट्रेष्ट हुन सक्छ । तर संघीय समाजवादी फोरम नेपालमा ०५८ सालदेखि अनवरत लागेको व्यक्ति म मात्रै होे भन्दा पनि हुन्छ । पार्टीले तपाईं मुख्यमन्त्री बन्नुस् भन्यो भने म जिम्मेवारी पूरा गर्न तयार छु । होइन, पार्टी सम्हालेर बस्नुस् भन्यो भने पनि म तयार छु ।

चुनावी अभियानलाई कसरी अगाडि बढाइरहनुभएको छ ?

खासगरी अहिले चुनावी क्षेत्रका गन्यमान्य व्यक्तिहरुसँग, कार्यकर्तासँग भेटघाट गरिरहेका छौं । राजपा फोरम नेपालको गठबन्धनलाई कसरी मजबुत बनाउन सकिन्छ, कसरी सबैको सहयोग लिएर कसरी गठबन्धनको उम्मेदवारलाई जिताउन सकिन्छ भनेर छलफल गरिरहेका छौं । बुद्धिजीवि, मधेसप्रति सहानुभूति राख्ने संघसंस्थासँग पनि छलफल चलाइराखेका छौं ।

स्थानीय तहको तेस्रो चरणको निर्वाचन अघि संघीय समाजवादी फोरम नेपालले चुनावमा जाने निर्णय गर्‍यो । सँगै आन्दोलन गरेका ६ मधेसी दल मिलेर बनेको राजपा नेपाल चुनावमा गएन । तपाईंहरु एकअर्कालाई आरोप प्रत्यारोप लगाउन थाल्नुभयो । अहिले आएर एक भएर चुनावमा आएका छौं भन्नुहुन्छ । मतदाताले पत्याउँछन् दुवै दल एक भएर आएका छन् भनेर ?

अहिले दुवै दल एक ठाउँमा आएका छन् । दुवै दलले खास गरेर प्रदेश नं. २ मा सिट बाँडफाड गरेर चुनाव लडेका छन् । प्रतिनिधि सभाका जम्मा ३२ वटा सिटमा १७ वटामा फोरम र १५ वटामा राजपा लड्दैछ । प्रदेशसभाको लागि ३३ वटा फोरम नेपाल र ३१ वटामा राजपा लड्दैछ । अहिले खास गरेर मधेसी, मुस्लिम र थारु जनताको चाहना अनुसार सिट बाँडफाट गरेर सबैको सहयोग लिने उद्देश्य पूर्तिका लागि हामीले यस किसिमको गठबन्धन बनाएका छौं । निश्चित रुपमा अहिले ठाउँ–ठाउँबाट राम्रो रेन्सपोन्स आइरहेको छ । खास गरेर मधेस विराधी पार्टीहरु, एमाले, कांग्रेस, माओवादी मधेसी विरोधी पार्टीको रुपमा स्थापित छन् । वाम गठबन्धनको नाममा एमाले र माओवादी एक ठाउँमा आएका छन् । लोकतान्त्रिक गठबन्धनको नाममा कांग्रेस आएको छ । तथापी अहिले उनीहरूप्रति मधेसी जनताप्रति जुन किसिमको रुझान हुनुपर्ने थियो, त्यो देखिएन । मधेसी उम्मेदवारप्रति अहिले मधेसी जनताको सकारात्मक सोच देखिएको छ । आउने दिनमा फोरम नेपाल र राजपा गठबन्धन मधेसी जनताको व्यापक समर्थन पाएर विजयी हुनेछन् ।

नेपाली कांग्रेस र उसको लोकतान्त्रिक गठबन्धन मधेस विरोधी भन्नुहुन्छ तर त्यही गठबन्धनमा तपाईंहरु पनि झण्डैझण्डै समाहित भइसक्नुभएको थियो नी ?

हैन हैन । त्यसो होइन । हामी छलफलकै क्रममा थियौं । छलफलको विषयलाई बढी नै उचालेर प्रचार गरिएको मात्रै हो ।

तपाईंहरु बढी महत्वाकांक्षी हुनुभयो त्यसकारणले कुरा मिलेन हो ?

हैन हामी महत्वाकांक्षी भएको होइन, हामी त शुरुदेखि नै उत्पीडित समुदायको अधिकारको सुनिश्चितताका लागि लडेका थियौं । तर, कांग्रेस मधेस विरोधी भएकाले कुरा नमिलेको हो ।

कांग्रेससँग बढी सिट त माग्नुभयो नि त ?

मिडियाले जे मन लाग्यो त्यही बोल्या छ, लेख्या छ । कांग्रेससँग मागेको होइन, हामीले हाम्रो हैसियत अनुसार दाबी गरेको हो । एलाइन्समा त के हुन्छ भने जो मजबुत हुन्छ त्यसले बढी सिट पाउँछ । यो प्रदेश २ भित्र भन्नुपर्दा खेरि तपाईलाई पनि थाहा छ, फोरम नेपाल र राजपा गठबन्धन कांग्रेसभन्दा बलियो छ । तपाईं हेर्नुहोला हामी दुई तिहाई बहुमत ल्याउँछौं । दुई तिहाई बहुमत आउने ठाउँमा हामीले कांग्रेसलाई धेरै सिट दिन त सकिँदैन नी । त्यही भएर हामीले उसँग एलाइन्स गरेनौं ।

राजपा र संघीय फोरमको गठबन्धनबाट मतदाताको प्रतिक्रिया कस्तो पाउनुभएको छ ?

म के कुरामा पनि ढुक्क छु भने दुवै पार्टीको गठबन्धनले मधेसी जनता उत्साहित भएका छन् । धेरै मधेसी, मुश्लिम, थारुहरु पनि एक भएर यो गठबन्धनलाई मत हाल्न आतुर छन् । अहिले हामी एकदम धेरै सिट जित्छौं । प्रदेश नम्बर दुईमा मात्रै होइन केन्द्रमा पनि सशक्त उपस्थिति जनाउँछौं भन्ने आभास भइसकेको छ ।

प्रदेश र प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा नवप्रवेशीलाई टिकट दिनुभएको छ । आम मतदाताले उनीहरुलाई किन भोट दिन्छन् ?

आन्दोलन गर्नमा हामी एकदम अगाडि नै छौं । तर भोटको राजनीति पक्कै पनि आन्दोलन भन्दा फरक हुँदो रहेछ । र अर्को कुरा पुरानो नेता हुनलाई त शुरुमा नयाँ हुनुपर्‍यो नि । कुनै समयमा तपाईं पनि म पनि आ–आफ्नो क्षेत्रमा नयाँ थियौं । पछि समयक्रमले, अनुभवले हामीलाई पुरानो र परिपक्व बनाइदियो । नयाँबाटै पुरानो हुँदै नेतृत्व स्थापित हुन्छ भन्ने कुरा बिर्सनु हुँदैन । प्रधुम्न जी स्थानीय तह निर्वाचनमा एमालेबाट फोरममा आएर पर्साको पोखरीया नगरपालिकाको प्रमुखमा उठेर पराजित भएपछि एमालेमा नै फर्किनु भएको थियो । जस्तालाई ल्याइयो, टिकट दिइयो ।

शम्भु गुप्ता जीलाई पनि ल्याउनुभयो, टिकट नपाएपछि शम्भु जी जानुभयो ?

उनी कोसँग आए, किन गए मलाई कमेन्ट गर्नुछैन । आयाराम गयाराम भयो । तर के हो भने विगतमा नेतृत्वबाट केही न केही गल्ती हुने गरेको थियाे। त्यसलाई सुधार्दै अघि बढुनुपर्छ ।

भन्नाले नेतृत्वको गल्तीबाट त्यस्तो भाको ?

अहिले फोरम नेपालमा आउनेहरुको माहोल छ । म जितिहाल्छु, अनि फाइदा लिन्छु भनेर धोकेवाज, बेइमान, फटाहागिरी सबै आउन खोज्छन् । उनीहरुलाई शुरुमा नचिन्दा पार्टीले लगानी गर्‍यो, विभिन्न स्रोत साधनको परिचालन भयो । तर त्यो व्यक्तिले घटिया व्यवहार गर्‍यो । पार्टीको लगानी त्यसै खेर गयो । चुनावको माहोलमा यस्तो हुनसक्छ । हाम्रो पार्टीमा पनि भएका छन्, अरु पार्टीमा हुन्छन् । तर मेरो मान्यता के छ भने आफ्नै क्याडरहरलाई नै प्रमोट गर्नुपर्छ । अब आउने दिनहरुमा पार्टी सचेत हुनुपर्छ । आफ्नो क्याडरलाई उठाइयो भने कोही पनि पार्टी छोडेर जाँदैन ।

कतिवटा पार्टी फेर्दै गएका विमल श्रीवास्तवलाई फेरि उठाइदिनुभएको छ नी प्रतिनिधि सभा सदस्यमा ?

के रहेछ भने संसदीय राजनीति गर्नु भनेको चानचुने कुरा होइन । केटाकेटीको खेल होइन । सबैले गर्न सक्दैन । जसको कुरा गरिरहनुभएको छ, उहाँको राजनीतिक पृष्ठभूमि छ । भलै हामी पार्टीको उपाध्यक्ष हौंला । तर विमल जी हामी भन्दा धेरै गुणा बढी जनतामा भिजेको व्यक्ति हुनुहुन्छ । त्यो कुरा मेयरमा उठ्दा नै देखिइसकेको छ । एक रातमा त्यतिको भोट ल्याउनु सामान्य कुरा होइन । एकै रातमा कांग्रेस, एमाले र माओवादीको हाराहारीमा भोट ल्याउनु सानो कुरा होइन । त्यत्तिको हैसियत छ नि उहाँको । त्यो हैसियत भएको व्यक्तिलाई अन्डरमाइन्ड गर्न मिल्दैन । अहिले राजनीति गर्ने संस्कार पनि हामीले उहाँबाट नै सिक्नुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ ।

पछिल्लो पटक ६ महिनासम्म मधेस आन्दोलन र त्यही बीचमा तीन महिनासम्म नाकाबन्दी चल्यो । त्यसले वीरगञ्ज व्यापारिक र आर्थिक रुपमा कमजोर बन्यो भन्ने स्थानीय व्यापारीहरुको गुनासो छ । तपाईं त्यही क्षेत्रबाट उम्मेदवार बन्नुभएको छ । यो स्थितिलाई कसरी सुधार्नु हुन्छ ?

हाम्रो आन्दोलनले व्यापारीहरु मर्कामा परेको भन्ने भनाइ त तपाईंहरुको हो । यहाँ कुनै व्यापारी मर्कामा परेका छैनन् । कोही पनि प्रभावित भएका छैनन् । हो अधिकारको लडाइँ लड्दा सानोतिनो अप्ठेरो आउँछ । मलाई के लाग्छ भने सायद त्यो नभएको भए संविधानमा समानुपातिक समावेशीका मुद्दा आउने थिएन । समानुपातिक समावेशीको मुद्दा अन्तरिम संविधानमा भएपनि छोडिसकेको अवस्थामा हाम्रै दवावमा नयाँ संविधानमा राख्न बाध्य भए । त्यसबाट व्यापारीहरु पनि बढी लाभान्वित हुन्छन् । मुलुकमा रहने मधेसी, मुश्लिम, आदिवासी, दलितलाई नै फाइदा पुग्छ । दुई बुँदे संविधान संशोधन भयो, संविधानका केहि धाराहरु संशोधन भए । त्यो पनि मधेस आन्दोलनकै उपलब्धी हो । नाकाबन्दी त के भन्नु, नाकामा हामीले अवरोध गरेका थियौं । अतिरञ्जित किसिमले प्रचार प्रसार भयो । आन्दोलनलाई सशक्त बनाएकै कारण ठूला भन्ने पार्टीहरु झुके र मधेसका मुद्दालाई थोरै भएपनि संवोधन गरे ।

अन्त्यमा, मतदाताले के कुरामा ध्यान दिएर भोट हाल्नुपर्छ, सम्झाइदिनुस् न ?

आफ्नो लागि कुन पार्टी हितकर छ, त्यसलाई ध्यान दिनुपर्छ । अहिलेको अवस्थामा मधेसमा आन्दोलन गरेको फोरम नेपाल र राजपा एक ठाउँमा छन् । मधेसी जनताको पहिलेदेखि कै चाहना थियो मधेसी दल एक भएर अगाडि बढेपछि मात्र मधेसका मुद्दा सम्बोधन हुन्छ भन्ने । त्यही अनुसार हामी संघीय समाजवादी फोरम र राजपा मिलेर चुनावमा आएका छौं । भोलिका दिनमा संविधान संशोधन गराउनेदेखि लिएर मधेसको मुद्दालाई स्थापित गराउनका लागि पनि हामीबीचमा एकताको आवश्यक छ । सदनदेखि लिएर सडकसम्म आन्दोलनलाई सशक्त पार्नका लागि हाम्रो आवश्यकता छ चाहे त्यो प्रदेशमा होस वा केन्द्रमा । त्यसैले मतदाताहरुले हामीलाई चुनेर मधेस विरोधी दललाई सवक सिकाउनुपर्छ ।