अशोक शेरचन नेपालको बैंकिङ्ग इतिहासमा चिनाई राख्नु पर्ने नाम होइन आधा जीवन नै बैकिङ्ग क्षेत्रमा विताएका शेरचन नेपालको ठूलो व्यवसायीक धराना प्रभु समूहकै सबल र सक्षम बैंक प्रभु बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत छन् ।
शेरचनले प्रभु बैंक सम्हाले पछि बैंकले विद्यमान चुनौती ग्राण्ड र किष्ट बैंकका कर्जा उठाउन उनी सफल भएका छन् । बैंकले यसबाट काँचुली फेर्ने काम गर्यो भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन ।
शेरचन नेतृत्वमा २ वाणिज्य बैंक र कही विकास बैंक मर्ज भएर एउटा सक्षम, सबल र अब्बल बैंक बन्यो प्रभु बैंक ।
विश्वभरी महामारीकारुपमा फैलिएको कोरोना भाइरसले नेपाल पनि अछुतो छैन । केही यसका संकेतहरु देखिएका छन् । वैशाख ३ गतेसम्मका लागि सरकारले देशलाई लकडाउन गरेको अवस्था विद्यमान छ । लक डाउनका कारण सरकारको अनुमति विना घर बाहिर निस्कन सक्ने अवस्था नै छैन ।
यो अवस्थामा पनि नेपालको निजी क्षेत्रको ठूलो सञ्जाल, ग्राहक र एटिएम भएको प्रभु बैंक लिमिटेडले सेवा प्रदान गरिरहेको देखिन्छ । डिजिटल कारोबारलाई प्रोत्साहन दिएको प्रभु बैंकले डिजिटल कारोबार गर्न नसक्ने ग्राहकलाई कारोबार गर्न ४०/४५ भन्दा बढि शाखाहरु संचालन गरि नेपालभर सेवा दिइरहेको देखिन्छ । यस्तो अवस्थामा बैंक खोलेर सेवा दिन के कस्ता कठिनाईहरु छन् ?
शाखा खुलेको मात्रै छ कि कारोबार छ । बैंकको कर्मचरीको स्वास्थ्य अवस्था कस्तो छ । आगामी चैत्र महिनामा आउने बैंकहरुको वित्तिय विवरणमा कोरोना भाईरसले कस्तो असर गर्ने देखिन्छ र कारोना बिरुद्ध लड्ने राज्य कोषमा प्रभु बैंकले के कस्तो राहत दिएको छ । यिनै र यस्ता विषयमा चर्चित युवा बैंकर एवं प्रभु बैंक लिमिटेडका सीइओ अशोक शेरचनसंग भूपेन्द्र आचार्यले गरेको कुराकानीः
० सीइओ साब यस्तो विशम र कठिन परिस्थितिमा कस्तो सेवा प्रदान गर्नु भएको छ ?
प्रभु बैंकका सबै देश र उपत्यकाका शाखा १ दिन विराएर ४०/४५ वटा खोलेर सेवा दिएका छौं । विदाका दिन खुल्दैनन् । यी शाखाहरुबाट ड्राफ्ट, एलसी र रेमिटेन्स लगायतका काम सुचारु नै छन् । कारोबार कम छ । तरपनि, यो अवस्थामा हामी बैंकरहरुले सेवा दिने हाम्रो दायित्व हो । यही दायित्वलाई पूरा गरेको अवस्था छ ।
० अहिले नेपालमा पनि कोरोना भाईरसका केही विरामी देखा परेका छन् । देश पूर्णरुपमा लकडाउन छ । यो बेला शाखा सञ्चालन गर्ने कर्मचारीहरुको स्वास्थ्यबारे के सोच्नु भएको छ ?
तपाईलाई थाह नै छ । प्रभु बैंक २ वटा वाणिज्य बैंक र आधा दर्जन विकास बैंक मर्जर भएर बनेको धेरै शाखा सञ्जाल, एटिएम र ग्राहक संख्या भएको बैंक हो । त्यसकारण लाखौं ग्राहकलाई अप्ठ्यारो पर्दा हामी चुप लागेर बस्ने कुरा पटक्कै हुदैन । त्यसकारण म लगायत सबै कर्मचारी साथीहरुले कार्यालय खोली सेवा दिएको अवस्था छ ।
अर्को कुरा स्वास्थ्य सुरक्षाको उठाउनु भयो । हामी सचेत र अत्यन्तै सजक भएर सेवा प्रदान गरेका छौं । कर्मचारीहरुलाई रोकथामका सबै प्रकारका स्वास्थ्य सामाग्री दिएका छौं । ७ वटै प्रदेशका हाम्रा शाखा प्रमुखहरुसंग सम्पर्क गरि कर्मचारी भाईबहिनीले आलोपालो अफिसमा काम गर्नु भएको छ । अर्को कुरा एटिएम कार्ड / मोबाइल बैंकिङ्ग / इन्टरनेट बैकिङ्ग र सुचना प्रविधीका एप नलिनेग्राहकहरुलाई हामीले फोन गरि कारोबार गर्नु भएको अवस्था छ ।
० यस्तो परिस्थितिमा अफिस पुगेर काम गरेका कर्मचारीहरुलाई केही सहुलियतका प्याकेज ल्याउनु भएको छ त?
कर्मचारी हाम्रा सम्पत्ती हुन् । उनीहरुकै योगदानले बैंक चल्ने हो । त्यसकारण बैंकले भत्ता दिने निर्णय गरेको छ । अर्को कुरा हामीले सबै हाम्रा कर्मचारी साथीहरुको स्वास्थ्य, दुर्घटना लगायतको इन्स्योरेन्स पहिला नै गरेका कारण हामी ढुक्क छौं ।
० तपाईको बैंक प्रभु बैंकको यूनियन पे कार्ड अन्य वाणिज्य बैंकको एटिएममा नचलेको कुरा आएको छ । कारण चाहि के होला सीइओ साब ?
नचल्ने भन्ने होइन । केही बैंकहरुसंग युनियन पे ले सम्झौता नगरेका कारण यो कुरा आएको हो । चाडै नै हामी यो समस्या हल गर्ने पक्षमा छौं । प्रभू बैंकले चिनीया ह्याकरहरुले एटिएमबाट पैसा चोरी गरेपछि नयाँ यूनियन पे का कार्डहरु जारी गरेको हो ।
यो सेक्युरिटीको हिसाबले अत्यन्तै राम्रो छ । केही समस्या छैन । हल्ला बढि हुने समाज छ नि ।
० नेपालको ठूलो व्यवसायिक घराना प्रभु समूहको ठूलो लगानी रहेको प्रभू बैंकले कोरोना बिरुद्ध लड्न राज्यले स्थापना गरेको कोषमा कस्तो सहयोग गरेको छ त ?
अरु बैंक र वित्तिय संस्थाका जस्तै हामीले पनि केही सहयोग गरेको अवस्था छ । प्रभु बैंकले राष्ट्रिय कोषमा १ करोड रुपैया दिइसकेको छ । अब फेरि ७ वटै प्रदेशमा ५/५ लाख दिने सोचमा छौं । अर्को कुरा के पनि छ भने हिजो आपत विपत, अप्ठ्यारो पर्दा राज्यलाई हामीले सहयोग र साथ दिँदै आएका छौं । चाहे त्यो भूकम्पको बेला वा अरु वेला । यो महामारीबाट बच्न प्रभु बैंक र प्रभु समूह राज्यको साथमा छ । यो वेला देश जनता तपाई, हामी सबै बच्नु पर्दछ । अनि मात्रै अरु कुरा होला नि होइन र !
० राष्ट्र बैंकले बैंकका लाखौ ग्राहकहरुका लागि ल्याएका सहुलियतका केही प्याकेज छन् । त्यसलाई प्रभु बैंकले कसरी लिएको छ ?
यो सकारात्मक छ तर, यतिले मात्रै पुग्ने अवस्था चाहि देखिदैन । हामी बैंकले भन्दा पनि सरकारले नै व्यापारी वर्ग र ग्राहकले सोचे जस्तो राहतका प्याकेज तत्कालै घोषणा गर्न जरुरी छ । अर्को कुरा घरबेटीले घरभाडा छुट दिने, स्कुलले शुल्क नलिने कुरा पनि छ । यसले सीधा बैंकलाई असर पर्ने देखिन्छ ।
किनभने धेरै ग्राहकले कर्जा लिएर घर बनाएका होलान् । स्कुल चलाएको होलान्, गाडी खरिद गरेका होलान् । त्यसकारण बैंकको किस्ता साँवा, व्याज तिर्न उनीहरुलाई अप्ठ्यारो अवस्था आउने संकेत देखा पर्न थालेको छ । यी वर्गलाई लक्षित राहत सरकारले नै ल्याउनु पर्ने मैले अनुभव गरेको छु ।
० बैंक वित्तिय क्षेत्रले चैत्र महिना भित्रै आ–आफ्ना वित्तिय विवरण सार्वजनिक गर्ने बेला छ । अहिले यो लामो लकडाउनले यसलाई कस्तो असर पार्ला त ?
हेर्नुहोस् संसारलाई रुवएको कोरोना भाईरसले बैंक र वित्तिय क्षेत्रलाई बाकी त पक्कै नराख्ला । अहिले सबै तीर ठप्प छ । व्यापार छैन । पर्यटन ठप्प छ । कलकारखाना ठप्प छ । यस्तो अवस्थामा व्याज साँवा नआउने होला । असार मसान्तसम्म सुविधा दिने कुरा छ । यी कारणले असहज पक्कै छ । राष्ट्र बैंकका नयाँ गर्भनरले नयाँ कुरा ल्याउनु प¥यो नि ।
अर्को कुरा नाफा कमाउने आफ्नो ठाउँमा होला । तर, यो समय मानव जीवनलाई सुरक्षित गर्ने बेला हो नि ।
० हामी नेपालीले जीवनमा सबै कुरा देख्यौ । जस्तै नाकाबन्दी, भूकम्प, समाजका परिवर्तनका धेरै कुरा । तर, कहिले नदेखेको लकडाउनमा हामी छौं । यसबाट पाठ सिक्दै अवका दिनमा केही गर्नु पर्ला ?
अत्यन्तै सान्र्दभिक प्रश्न सोध्नु भयो । यो सत्य हो । तपाईले भनेका कुराको पाठ अब हामीले सिक्नै पर्दछ । एउटा कुरा के हो भने स्वास्थ्य नै जीवन जीउनु हो । स्वास्थ्य रहन धेरै कुरा चाहिन्छ । आज विश्व नै कोरोनाको महामारीमा छ । त्यसकारण साना ठूला अस्पतालको पूर्वाधार निर्माण गर्नु पर्यो । ७ वटै प्रदेशमा पनि ।
किनभने अहिले नेपाल भारतको खुल्ला सीमाका कारण कोरोना भाईरसको रिक्स अत्याधिक मात्रामा बढेको अध्ययन कर्ताहरुले बताएका छन् । त्यसकारण राज्यको ठूलो धनराशी स्वास्थ्य क्षेत्रमा लगानी गर्नु पर्यो । यसका लागि हामी बैंक र बैंकरले साथ दिने छौं । राज्य अप्ठ्यारोमा पर्दा अग्रपंक्तिमा साथ दिने संस्था बैंक नै हो । अर्को महत्वपूर्ण पक्ष के हो भने । बचत हुनुपर्यो । यो बचतले (पैसा)ले रोगसंग लड्ने औषधी किन्न पाइन्छ । त्यसकारण बचत गर्ने बानी बसाल्नु पर्दछ । अर्को पक्ष यो बेला हुनेहरु नहुनेहरुलाई सहयोग गर्ने बेला हो नि ।
० कोरोना भाईरसले विश्वको अर्थतन्त्रलाई तहसनहस बनाएको तथ्याङ्क सार्वजनिक भएका छन् । यसले नेपालको अर्थतन्त्र र नेपाली बैकिङ्ग प्राणालीलाई कस्तो असर पर्ला, सीइओ साब ?
अर्को महत्वपूर्ण प्रश्न सोध्नु भयो । हेर्नुहोस् । संसार रुदा नेपाल रोएको छ । नेपाल रुदा संसार रोएका घटना हामी संग छन् । त्यसकारण विश्व बजारको अर्थतन्त्रमा परेको असर हाम्रोमा पर्ने निश्चित नै छ । यो शुरुको अवस्थामा नै २ प्रतिशतले अर्थतन्त्रमा फरक डाटा देखिन्छ । यो कति लम्बिने हो र असर कस्तो देखा पर्ने हो नेपालमा । त्यो ठूलो कुरा हो ।
अहिले सबै लकडाउन छ । व्यापार, व्यवसाय, उद्योगधन्दा, कलकारखाना, मार्ट प्रोजेक्ट देखि साना पसलसम्म यसले सीधै अर्थतन्त्रलाई हान्ने निश्चित छ । बैकिङ्ग क्षेत्रको लागि सरकारले सहुलियत नदिए र राहत प्याकेज नल्याए बैंक र वित्तिय क्षेत्रलााई गाह्रो छ । ग्रोथ छैन । त्यसकारण फेरि उठ्न हामीलाई चुनौतीका पहाड छेड्नु सरह हुने प्रस्ट छ । अवसर आउलान, काम गरौला तर, जनता स्वास्थ्य नभएर बैंक भएर के होला एक पटक सोच्नु होस् । त्यसकारण विश्व स्वास्थ्य संगठनले जारी गरेको निर्देशन पूर्ण रुपमा पालना गरौं र गराऔं ।
० एउटा अवसर मैले गुमाउन चाहिन, तपाईसंग मलाई भनिदिनु होस नयाँ गर्भनर राष्ट्र बैंकले पाएको छ । उहाँसंग बैंकहरुले के आशा राखेका छन् त ?
नयाँ गर्भनर साबले हालै कार्यभार समालेको अवस्था छ । उहाँले राष्ट्र बैंकमै ३० वर्ष विताएका कारण हामी बैंक र बैंकरलाई राम्रोसंग बुझेको अवस्था छ । उहाँको सकारात्मक भूमिकाको अपेक्षा छ नि ।
० अन्त्यमा लाखौ प्रभु बैंकका ग्राहक, शेरधनी, प्रोमोटर र आम नेपाली जनतालाई केही भन्नु छ ?
यो महामारीको बेला अहिले देश लकडाउनमै छ । त्यसकारण हुनेले नहुनेलाई दिउ । आफू, परिवार र जनतालाई स्वास्थ्य राखौ । सबै सुरक्षितसंग बसौ भन्न चाहन्छु ।